ویراستاری کتاب چگونه است؟ و چطور انجام می شود؟

ویرایش کتاب چگونه انجام می شود؟

ویراستاری را می توان به عنوان یکی از مهمترین بخش های تولید اثرات مکتوب دانست. هرچقدر هم که کتاب محتوای قوی و ارزشمندی داشته باشد تا زمانی که ویرایش نشود، نمی تواند آنطور که باید در ذهن خواننده اثرگذار باشد. مهمترین نکته این است که اعتبارش تا حد زیادی مخدوش خواهد شد.

ویراستن و یا ویرایش دقیقا همانند عملی است که آرایشگران با پیراستن صورت ما انجام می دهند. پس ویراستاران در حقیقت، اشخاص متخصصی هستند که با کسب مهارت و خیلی هنرمندانه شانه دانش را بر نوشته ها کشیده و سعی دارند آن ها را هرچه جذاب تر و خواندنی تر کنند. اگر به به ویرایش کتاب و دنیای نویسندگی علاقمندید تا پایان مقاله با ما همراه باشید.

همچنین مطالعه کنید مراحل ترجمه کتاب چگونه است؟

ویراستاری کتاب

ویراستاری یا ویرایش کتاب به معنی آماده سازی متن برای انتشار در بازار است. ویراستاری را می توان از جنبه های مختلفی انجام داد که در دسته بندی های زیر قرار میگیرد:

• ویرایش صوری
• ویرایش ادبی
• ویرایش محتوایی

رعایت هر یک از این ویرایش ها همراه با رعایت اصول ویراستاری کتاب برای رسیدن به سطح استاندارد الزامیست. در ادامه به شرح هر یک پرداخته ایم:

ویرایش صوری

ویرایش صوری یا ظاهر که ویرایش فنی نیز نامیده می شود، یکی از انواع ویرایش کتاب است که به کمک آن می توانید ظاهر کتاب و نوشته ها را بهتر کنید. در ویرایش صوری یا فنی نویسنده سعی می کند که با رعایت علائم نگارشی و همچنین یک‌دست ساختن لحن و شکل املای کلمات، متن را هرچه جذاب‌تر و دل‌انگیزتر کند. نویسنده نباید اجازه دهد که خواننده به دلیل املای خسته کننده کلمات و اشکالات ظاهری خواندن را متوقف سازد.

برای هرچه بهتر انجام شدن ویرایش صوری یا همان فنی دقت داشته باشید که نقل‌قول‌ها به درستی و علائم صحیح مطرح شوند، رعایت خط فارسی، پاراگراف‌بندی، توجه به نمودارها و جداول و زیرنویس ها، کنترل فهرست مطالب و علائم نگارشی مهمترین بخش ها در ویرایش فنی است که باید در نظر گرفته شوند.

ویرایش ادبی

نوع دیگری از ویرایش کتاب، ویرایش ادبی یا نگارشی است که در روند آماده‌سازی کتاب باید مورد توجه قرار بگیرد. ویراستار ادبی نباید در سبک نوشتاری نویسنده مداخله‌ای داشته باشد. به عبارت دیگر، ویراستار اجازه ندارد به نوشته ها دست برده و لحن و سبک نویسنده اصلی را تغییر دهد. در ویرایش ادبی، ویراستار باید به اصول ساختاری زبان را در نظر گرفته و در صورت جود مشکل و ایرادات در متن آنها را اصطلاح نماید.

این نوع ویرایش باعث می شود تا متنی داشه باشید که از نظر شکل و ظاهر کاملا منظم و یکدست باشد و مخاطب را سردرگم و گیج نکند.

همچنین مطالعه کنید چکیده مقاله را چگونه بنویسیم؟

ویرایش محتوایی

ویرایش محتوایی هم که نامش مشخص کننده کاربرد آن است. در این بخش از ویرایش، ویراستار باید تلاش کند تا محتوای کتاب و متن را از نظر علمی و تخصصی بررسی کند. در این نقطه از ویرایش کتاب به شخصی نیاز است تا از نظر تخصصی به محتوای کتاب تسلط کامل داشته باشد. اگر پس از بررسی ویراستار محتوایی اشکال یا ایرادی ببیند یا تشخیص دهد که برخی از موراد و مفاهیم نیاز به توضیح بیشتری دارند، آن‌ها را اصلاح می کند.

در این نوع از ویرایش نویسنده و ویراستار باهم تعامل خواهند داشت. با این تعامل احتمال وجود اشتباهات و مطالب تخصصی و علمی به حداقل خواهد رسید. اگر کتاب نسخه‌ی ترجمه شده باشد، ویراستار موظف است که محتوای علمی را با نسخه اصلی تطابق دهد تا هیچ اشتباهی رخ ندهد. ویرایش محتوایی یک نوع ویرایش علمی است که اجازه ورود مطالب اشتباه را به متن نمی دهد و از اهمیت بالایی برخوردار است.

اگر در ذهنتان این سوال میچرخد که ویراستاری کتاب چگونه است، باید بدانید که مراحل بالا باید طی نمود تا کتابی آماده خواندن شود و از نظر فنی، محتوایی و نگارشی معتبر باشد. البته باید بگوییم که برخی کتاب های موجود در بازار فاقد روند این مراحل هستند و در نتیجه شاهد کتاب های بی‌کیفیت هستیم. ویراستاری هر بخش می تواند به افراد مختلف سپرده شود اما اگر فردی در همه زمینه ها تخصص داشته باشد می توان مسئولیت تمام بخش ها را به ایشان واگذار کرد.

برای ویرایش کتاب باید چه کرد؟

هر فردی برای ویرایش کتاب یا ویراستاری متن باید دانش و تجربه کافی در این زمینه را داشته باشد. شما با مطالعه کتاب های مفید و مناسب در این حوزه می توانید دانش لازم را کسب کنید. اما برای کسب تجربه باید کتاب های مختلف را ویراستاری کنید و متن های ویرایش شده اساتید بزرگ را مطالعه نماید و زیر دست استادی ماهر مشغول به کار شوید.

یک ویراستار موفق باید دقت و حوصله را در دستور کار خود قرار داده و به آن مسلط شود. هدف از ویستاری تهیه متنی جذاب و خواندنی است. باید با رفع اشکالات و ایرادات احتمالی، دست به پالایش متن بزند. البته در طی این ویراستاری نباید در متن اصلی دخالت داشته و تغییری ایجاد کنند. در صصورت ترجمه نیز اجازه تغییر لحن و منظور نویسنده اصلی را ندارند.

چه افرادی می توانند کتاب ویرایش کنند؟

در انتشارات معروف در هر کشور در بیشتر مواقع ناشر اصلی و سردبیر انتشارات ویرایش کتاب را انجام میدهند. نسخه اولیه کتاب در سه مرحله برای ویرایش بررسی میشود و در نهایت به عنوان یک کتاب با ارزش در کتابفروشی ها دیده میشود. مراحل ویرایش کتاب در مراحل زیر انجام میشود:

• ویرایش کلب
• ویرایش خط به خط
• ویرایش نهایی نسخه کتاب

نویسنده که قصد دارد کتاب خود را ویرایش کند، با اینکه از فوت و فن ویراستاری کتاب چیزی نمیداند، باز هم چند گزینه پیش روی خود دارد. در ادامه سه راه برای ویرایش کتاب معرفی میکنیم.

ویرایش کتاب توسط نویسنده

اگر نویسنده خود به مبانی ویرایش و ویراستاری آشنا باشد میتواند به تنهایی پروسه ویرایش را انجام دهد. و نسخه اولیه کتاب را بارها و بارها بخواند تا متوجه اشتباهات آن گردد و آن را برطرف نماید. شخصیت‌پردازی کاراکترها را بهینه سازی کند و در نهایت نسخه نهایی را برای چاپ آماده و ارائه کند.

اگر دوست دارید که به عنوان نویسنده عالی ترین نسخه را روانه بازار کنید، میتوانید از دیگر نویسندگان و ویراستاران برای کتاب‌تان نظر بخواهید. یادتان باشد همیشه میتوانید ابتدا خودتان کتاب را ویرایش کنید سپس آن را به شخص دیگری بدهید تا نظرات خود را بگوید.

طی کردن این مراحل برای ویرایش کامل کتاب کاملا تضمینی است. حتی اگر به عنوان فردی متخصص برای ویرایش کتاب از دیگران کمک بگیرید و هزینه پرداخت کنید، در صورتی که روی نسخه اولیه ویرایشی انجام داده باشید، بدون شک پول کمتری پرداخت خواهید کرد.

ویرایش کتاب توسط خواننده

کسانی که برای اولین بار نسخه ویرایش نشده کتاب را میخوانند به عنوان نیروی کمکی و معجزه‌ای برای نویسنده هستند. پیشنهادات این افراد دید نویسنده را به کتاب و محوریت داستانی آن بازتر میکند. با توجه به نظرات او نویسنده متوجه خواهد شد که توانسته است هدف کتاب را به درستی به مخاطب القا کند یا خیر.

میتوانید از دوستان، آشنایان ،خانوده و گروه های آنلاین در فضای مجازی بخواهید تا کتاب شما را مطالعه کنند و نظراتشان را راجع به کتاب، نوع نوشتار و شخصیت‌پردازی بیان کنند. از این رو که این انسان ها عزیزان شما هستند و برای موفقیت شما نظراتشان را صادقانه بیان خواهند کرد. دراین صورت شما یک راهنمای جامع برای ویرایش کتاب خواهید داشت.

ویرایش کتاب توسط افراد متخصص

بهترین و آخرین گزنیه برای ویرایش کتاب، استخدام افرادی است که در ویراستاری و ویرایش کتاب متخصص هستند. تقریبا همه انتشارات به جز مبحث چاپ،خدمات ویرایش را نیز به نویسندگان ارائه میدهند. شما با پرداخت هزینه اندکی تمام نگرانی‌ها برای ویراستاری کتاب را برطرف خواهید کرد. خدمات ویرایش کتاب معمولا به صورت دورکاری انجام میشود تا نیازی به مراجعه حضوری  اتلا وقت نباشد.

اگر قصد چاپ اولین کتاب خود را دارید، بهتر است از ناشران معتبر کمک بخواهید و در این امر کوتاهی نکنید. باید بدانیدکه ویرایش‌های حرفه‌ای توسط انتشارات صورت میپذیرد و به دلیل تجربه کاری بالای افراد و داشتن دانش فنی، ویراستاری آن ها قابل قیاس با هیچ ویرایش دیگری نخواهد بود.

همچنین مطالعه کنید بهترین مترجمان ایران چه افرادی هستند

اصول ویراستاری کتاب

برای ویرایش کتاب به بهترین نحو ممکن، نیاز به ویراستاری صبور دارید. او باید تمام بخش های کتاب را به دقت بررسی کرده و اصلاح را به درستی انجام دهد. همچنین رعایت اصول ویراستاری کتاب ضروری خواهد بود.

رعایت موارد زیر برای ویراستاری به شکلی دقیق و اساسی بسیار کاربردی هستند:

برای ویراستاری عجله نکنید

بزرگ ترین دشمن ویراستاری عجله است. میدانید که با عجله تمام کارها خراب می شود. پس با رعایت اصول ویراستاری کتاب، صبر و حوصله به خرج دهید و مطمعن باشید که کارتان نتیجه عالی خواهد داشت. اگر خودتان نویسنده یا مترجم کتاب بودید و قصد داشتید که خودتان امر ویرایش را نیز پیش ببرید، بهتر است کمی به خودتان زمان بدهید بعد دوباره شروع کنید. این زمان باعث می شود که ذهن‌تان استراحت کند. بطور کلی در زمان ویرایش کتاب باید با صبر و حوصله کار را پیش ببرید.

متن را با صدای بلند بخوانید

بلند خواندن متن یکی دیگر از کارهای مهمی است که می توانید در مسیر ویرایش انجام دهید. با بلند خواندن متوجه اشتباهات و ایرادات معمول متن خواهید شد. اینکار یکی از مهمترین اصول ویراستاری کتاب است که اشکالات متن کاملا برطرف خواهد کرئ.

ویراستاری گروهی نیز گزینه خوبی برای انجام کار ویرایش است. یک گروه با همکاری هم ایرادات متن را برطرف خواهند کرد. البته لازم به ذکر است چنین کاری به تیمی قوی نیازمند است و هماهنگی بین افراد در کارها باید کاملا برقرار باشد.

با دیدی کلان به نوشته نگاه کنید

در زمان ویرایش کتاب باید دید کلی نسبت به موضوع داشته باشید. فرقی نمی کند مشغول ویرایش کتاب باشید یا مقاله یا هر موضوع دیگر، ابتدا لازم است متن را بخوانید و دید کلی درباره آن به دست آورید. مطمئنا در این مرحله ریزه کاری ها از چشمتان پنهان خواهد بود و نمی توانید وارد جزئیات شوید.

اما با این کار متوجه خواهید شد که چه برنامه ای برای آن دارید و تمرکزتان روی چه مواردی باید باشد. با این دید کلی می توانید برنامه ویرایش‌تان را تنظیم کنید. اصول ویراستاری کتاب را به ترتیب پیشه کنید تا از کیفیت نتیجه مطمعن باشد.

برنامه‌ای برای ویرایش ترتیب دهید

پس دیدی کلی که از موضوع به دست آوردید و متوجه شدید که با چه متنی روبرو هستید باید برای ویرایش برنامه ای مناسب داشته باشید. یعنی با ترتیب برنامه ای خاص کارهایتان را بر اساس آن پیش ببرید. مثلا ویرایش فصل به فصل باشد یا بخش به بخش یا ابتدا بخش های مشابه را ویرایش کنید. این وظیفه شماست که برنامه ای مناسب با کارتان طرح‌ریزی کنید.

با دانستن و رعایت اصول ویراستاری کتاب که مهم و ساده هستند؛ از این پس با هر متنی روبرو شوید می دانید که از کجا باید شروع کنید و بسته به نوع نوشته و مدت زمانی که در اختیار دارید به ویراستاری بپردازید و سردرگم نشوید. با برنامه‌ریزی مناسب در روند ویرایش برای مقاله یا کتاب می توانید به بهترین نتیجه برسید.

سفارش ترجمه و ویرایش کتاب خارجی چگونه است؟

اگر فردی قصد ترجمه کتاب یا ترجمه مقاله را دارد باید شرایط لازم را داشته باشد. مهمترین و اولین شرط این است که فرد باید به زبان انگلیسی با هر زبان دیگری که قصد ترجمه آن را دارد، باید کاملا مسلط باشد. در نظر داشته باشید که نرم افزارهای ترجمه و ماشینی گزینه خوبی برای ترجمه نمی باشند. امر ترجمه مهارتی کاملا تخصصی است.

ترجمه بیش از آنکه یک هنر باشد، یک فن است. پس هیچ فردی بدون مهارت و داشتن ترجمه و تلاش نیم تواند یک مترجم شود و به سطحی برسد که کتابی را پس از ترجمه روانه بازار کند. پس از قصد دارید سفارش ترجمه‌ای را به کسی بسپارید با ویراستاری کتابی را به او بدهید باید از مهارت ایشان اطمینان داشته باشید. مطمعن شوید که اصول ویراستاری کتاب را به دقت میداند و آنها را رعایت میکند.

ویژگی های مترجمان و ویراستاران کتاب های خارجی به شرح زیر است:

• به زبان مقصد و مبدا آشنایی کامل داشته باشد.
• با محتوای کتاب آشنایی داشته باشید و آن را کاملا درک کنید.
• به متن اصلی ترجمه وفادرا بمانید.
• جمع‌بندی مناسبی برای اثر در نظر بگیرید تا برای خوانندگان بومی خوانا و مناسب باشد.

فردی که ویراستاری کتاب های خارجی و ترجمه آنها را انجام می دهد باید این ویژگی ها را دارا باشد. اگر به جز این باشد، کاری که به بازار فرستاده شده است توسط مخاطبان حرفه‌ای و تیزبین به عنوان کاری فاقد ارزش و بی‌کیفیت کنار گذاشته خواهد شد. در واقع با ویرایش متن، اثر صیقل پیدا خواهد کرد و آماده برای خواندن می شود.

هزینه ترجمه کتاب و ویراستاری آن چقدر است؟

دنیای ترجمه، دنیایی بسیار ساده و در عین حال پیچیده است. از این نظر ساده که تقریبا هر کسی میتواند به این دنیا وارد شود. شما میتاونید کتابی را ترجمه کنید و یا بنویسید و خود را مترجم و نویسنده بنامید. با اینحال شما مترجم و نویسنده نخواهید بود. در این میان برای ترجمه و ویرایش کتاب می توان قیمت های مختلفی در نظر گرفت. با توجه به اینکه حجم کتاب چقدر است و چه زمانی برای ویرایش نیاز است، طیفی از قیمت ها وجود خواهد داشت.

طبیعتا هرکسی که در این دنیای پیچیده فعالیت می کند، میداند که ترجمه کتاب تخصصی و ترجمه کتاب انگلیسی به فارسی مبلغ اندکی نیست. به این دلیل که اگر زمان کافی برای ترجمه و ویرایش به کار برده شود، انرژی و وقتی که صرف ترجمه کتاب یا ویرایش می‌شود بسیار زیاد است. در صورتی که با نیروی متخصصی روبرو باشید، هزینه پرداختی سنگین خواهد بود.

واقعیت این است که مترجم باید علاوه بر تسلط به زبان مبدا و مقصد باید توانایی احاطه محتوا و مفاهیم متن را نیز دارا باشد. یعنی مترجم با داشتن سواد بالا می تواند امر ترجمه را بهتر و دقیقاتر انجام دهد. همچنین به اصول ویراستاری کتاب و ویرایش کتاب تسلط کامل داشه باشد. اگر سفارش ترجمه را به فردی سپردید که اخبار را دنبال نمیکند و درک درستی از نوشته ها ندارد مطمعن باشید که ترجمه کیفیتی مطلوبی نخواهد داشت.

عواملی که در تعیین قیمت ترجمه کتاب و ویرایش آن اثرگذارند

برای تعیین هزینه ترجمه تخصصی عوامل زیادی درگیر هستند. برای مثال تجربه و تخصص مترجم یا ویراستار کتاب طیفی از هزینه‌ها را به دنبال دارد. با توجه به تنوع بازار ترجمه و رفت و آمدهای افراد زیاد به این حوزه کاری، نمیتوان قیمت دقیقی برای ترجمه وجود ندارد. در اکثر مواقع هزینه و قیمت توافقی بین مترجم و ارباب رجوع است و با قراردادی بین آن ها تعیین میشود.

اما شما به عنوان یک مترجم یا ویراستار کتاب میتوانید برای نتیجه بهتر در این زمینه کاری به مجموعه‌های متخصص و باتجربه در این زمینه بپردازید. بسیاری از مجموعه‌ها هستند که در اینترنت و به صورت آنلاین به فعالیت مشغولند که با ویراستاران و مترجمان همکاری متداوم دارند. در این مجموعه‌های متخصص که ترجمر نیز جز آن‌هاست، دستمزد ویراستاران و ترجمان به خوبی رعایت می گردد و کاربران نیز به بهترین نتیجه خواهند رسید. ترجمر را در این زمینه به یاد داشته باشید.

مراحل ترجمه کتاب و ویرایش آن چیست؟

ترجمه کتاب، ترجمه وبلاگی و ترجمه تخصصی مانند ترجمه تخصصی ادبیات، عمران و … و یا هر چیز دیگری قانونی خاصی وجود ندارد. اینکه چه سبکی را برای ترجمه انتخاب کنید بیشتر به سلیقه شخصی مترجم بازمیگردد. برای شروع ابتدا لازم است زمینه و موضوع را مشخص کنید. پس از اینکه گزینه‌های ترجمه را بررسی کردید حال باید کتاب را یک دور بخوانید تا از کلیت اثر خبردار شوید.

این مراحل برای ترجمه مقاله هم به همین صورت است، یعنی هر متنی که نیازمند ترجمه باشد باید ابتدا خوانده شود. پس از اینکه کتابتان را انتخاب کردید و منابع لازم را فراهم کردید، حال باید روند ترجمه را مشخص کنید. اینکه کتاب را زمانبندی و بخش‌بندی کنید بستگی به عادات فردی خودتان دارد. به این ترتیب روند کاری برای ترجمه کتاب نمیتوان ارائه داد.

اگر تازه وارد حوزه ترجمه شده اید باید قبل از هرچیزی مشخص کنید که دقیقا در چه حیطه‌ای میخواهید مشغول به کار شوید. به عنوان مثال هم میتوانید در ترجمه کتاب تخصصی قدم بردارید هم میتوانید به فعالیت خود را در ترجمه تخصصی کتاب پیش ببرید و آثار مهم و بزرگ را ترجمه کنید. آیا تفاوت میان دو را میدانید؟ ترجمه تخصصی کتاب به این معنی است که مترجم میتواند کار ترجمه را هرچه که باشد انجام دهد؛ کتاب، مقاله و غیره. ترجمه کتاب تخصصی هم به معنی ورود به حوزه‌ای خاص است که دانش حرفه‌ای میطلبد. با مشخص شدن زمینه کاری تلاش های‌تان ثمربخش خواهد بود.

انواع پیشنهاد ترجمه کتاب چیست؟

همانطور که گفتیم مترجمانی که میخواهند در دنیای ترجمه و نشر باشند باید تلاش کنند تا به یک سو حرکت کنند. برای مترجمان پیشنهادات مختلفی وجود دارد. به عنوان مثال اگر بر زبان انگلیسی و دانش دیگری تسلط کافی داشته باشند، میتوانند در ترجمه کتب تخصصی یا ترجمه کتاب های دانشگاهی بسیار موفق عمل کنند.

البته باید به علایق شخصی نیز توجه کرد. برخی افراد دوست دارند تا در حوزه های مختلف فعالیت داشته باشند. این افراد تمامی سفارشات ترجمه را میپذیرند و برایشان فرقی دارد که ترجمه مقاله برای چاپ در نشریات علمی است یا یک رمان ساده. در واقع دوست دارند تجربه های متنوعی را فرا بگیرند و به هر زمینه ای وارد میشوند. البته باید توجه کنید که ترجمه تخصصی نیازمند تخصصی کافی و تسلط است. اگر کسی بدون پیش زمینه وارد حوزه تخصصی شود نتیجه کار بسیار ضعیف خواهد بود.

در پایان…

ویراستاری کتاب و ویرایش مقاله نیازمند تخصص است. برای قدم گذاشتن در این حوزه باید منابع آموزشی صحیحی را مطالعه نمایید. برخی بر این تفکراند که ویرایش کاری غیرضروری است و هرکسی میتواند آن را انجام دهد اما این تفکر کاملا اشتباه است. ویراستاری کتاب تخصصی است که دانش تجربه را میطلبد، اگر بدون ویراستاری کتابی را روانه بازار کنید علاوه بر عملکرد ضعیف، اعتبار مترجم هم زیر سوال خواهد رفت.

اگر برای نوشته‌ها یا کتاب‌هایتان به دنبال ویراستار هستید میتوانید روی کمک ویراستاران و مترجمان حرفه ای مجموعه «ترجمر» حساب کنید. متخصصان ما با رعایت اصول ویراستاری کتاب بهترین در تلاش‌اند بهترین نتیجه را ارائه دهند. ویرایش کتاب، ترجمه انگلیسی به فارسی، ترجمه مقالات ISI و هر خدمتی که مربوط به ترجمه باشد، گروه ترجمر همراه و پشتیبان شماست.

پس تنها لازم است که وارد سایت ترجمر شوید و بس. در این مجموعه میتوانید که به عنوان متخصص و مترجم به ارباب رجوع متصل شوید و در امر ترجمه همراهشان باشید. اگر هم سفارش ترجمه و استفاده از خدمات ویرایش هستید میتوانید با خیالی آسوده کراتان را پیش ببرید. یادتان نرود که ترجمه و ویراستاری امری تخصصی است و بدون داشتن دانش تخصصی نمیتوان به نتیجه مثبت دست یافت.