انواع روش های رفرنس دهی

اصول رفرنس نویسی

اصول رفرنس‌نویسی در مقاله، کتاب، پایان نامه یا به نوعی هر نوع مطلب منتشر‌شده‌ای از بنیادی‌ترین و اصلی‌ترین اقدامات است. به‌طوری‌که در تحقیقات علمی ارجاع‌دهی به منابع توسط بسیاری از ارگان‌ها و افراد یک امر کاملاً مرسوم شده است و اکثر مجلات و کنفرانس‌ها در مورد این قالب‌های رفرنس‌نویسی بسیار سخت‌گیر هستند.

بنابراین دانشجویان و پژوهشگران باید بدانندکه چگونه آثار و دستاوردهای تحقیقاتی افراد دیگر را در مقاله‌های خود استناد کنند. ذکر منابع به دلایل زیادی اهمیت دارد؛ اما می‌توان مهم‌ترین دلیل را این عنوان کرد که زمینه تحقیقاتی و به عبارتی موضوع و ارتباط کار خود را به‌راحتی برای خوانندگان مشخص خواهید کرد.

با این حال، آگاهی از انواع  شیو‌ه‌های رفرنس نویسی و ارجاع منابع برای یک مقاله یا پایان‌نامه تبدیل به یک بخش خسته‌کننده و درعین حال سخت شده است. در این مطلب قصد بر آن است که ضمن بیان اهمیت ذکر منابع؛ به انواع روش‌های رفرنس‌نویسی در مقاله یا کتاب یا پایان نامه و همچنین سایت در قالب های مختلف اشاره شود و آن‌ها به‌طور مفصل شرح داده شود.

تعریف رفرنس نویسی

رفرنس نویسی، مستندات و قوانینی هستند که برای پذیرش مقاله موردنظر جهت اهداف و مقاصد علمی مورد نیاز است. این فرآیند ضمن این‌که به ارائه منابع معتبر برای تحقیق می‌انجامد، به دسترسی راحت مخاطب به این منابع کمک می‌کند و این واقعیت را گوشزد می‌کند که  اطلاعاتی که در مقاله گنجانده شده‌است توسط نویسنده نوشته نشده و از او سرچشمه نگرفته است بلکه مربوط به سایر محققان است.

انواع رفرنس‌دهی در مقاله

ارجاع‌دهی یکی از مهم‌ترین بخش‌ها در نگارش یک مقاله موفق دانشگاهی به‌شمار می‌رود. رفرنس‌دهی در مقاله از دو روش اصلی تشکیل شده ست که عبارتند از:

• ارجاع‌دهی در درون متن (نقل قول در متن)
• ارجاع‌دهی در پایان متن (فهرست منبع)

ارجاع در داخل متن دربرگیرنده جزئیات کافی برای مخاطب است تا بتواند منبع ذکرشده را به‌راحتی در فهرست منابع پیدا کند. در اکثر موارد اجزای منبع گفته ‌شده در متن شامل نام خانوادگی نویسنده و سال انتشار آن است که در داخل پرانتز آورده می‌شود. به عنوان مثال: (سلیمانی، 1384).

در پایان متن، فهرست منابع به‌طور معمول براساس حروف الفبای نام خانوادگی نویسندگان ساخته می‌شود، به‌گونه‌ای که سایر اجزای موجود در فهرست منابع شامل: نام نویسنده، سال انتشار و عنوان منبع به همراه نام خانوادگی نویسنده آورده می‌شود. مانند: (پیرزاد، زویا. 1380، چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم).

اهمیت ضرورت استفاده از رفرنس نویسی

تمامی پروژه‌ها و تحقیقات دانشگاهی اعم از گزارش‌های پژوهشی، تکالیف، پروپوزال، پایان‌نامه، مقالات کنفرانسی و ژورنالی باید از ارجاع دهی منابع هم درون متن و هم فهرست منابع برخوردار باشند و به نوعی از منابع مختلف در حوزه‌ی رشته مرتبط با خود استفاده کنند. رفرنس‌دهی در مقاله روشی مرسوم برای تایید و تصدیق منابع اطلاعاتی و ایده‌هایی است که محقق به‌گونه‌ای منحصر به‌فرد از آن‌ها بهره برده است. به‌طور کلی اهمیت ضرورت استفاده از منابع را می‌‌توان در چند مورد اشاره کرد:

1- حمایت از اظهارات و ادعاهای حقیقی بیان‌شده و ارائه شواهد از کار دیگران در یک پژوهش یا تحقیق دانشگاهی.

2- این امکان را به خواننده می‌دهد که بتواند اطلاعات و نقل قول‌های آورده شده در متن را تایید کند.

3- به مخاطب کمک می‌کند تا بتواند استدلال و حقایق نویسنده مورد استناد را دنبال کند و بخواند.

4- برای جلوگیری از سرقت ادبی و مطالبه در مورد تحقیق و کاری که خود در ایجاد آن سهمی نداشته‌اید.

5- احترام و رعایت به حقوق معنوی و اخلاقی سایر افراد.

انواع سبک‌ها و روش‌های رفرنس‌نویسی

سبک‌ها و روش‌های زیادی برای رفرنس‌دهی در مقاله وجود دارد که از قالب‌های مختلفی برای بیان اطلاعات یکسان استفاده می‌کنند. از آنجایی که در بعضی موارد این سبک استناددهی به رشته تحصیلی مورد نظر بستگی دارد؛ به همین دلیل باید به‌خاطر داشته باشید که برای ارجاع ‌دهی به منابع با استاد خود مشورت کنید تا بدانید کدام یک از این روش‌ها را برای مقاله انتخاب کنید.

در این مطلب به 14 سبک یا روش ارجاع به منابع اشاره خواهد شد:

1- ارجاع‌دهی به روش APA

سبک APA (American Psychological Association) که انجمن روان‌شناسی آمریکا پایه‌گذار آن بوده است؛ در رشته‌هایی نظیر روان‌شناسی، علوم اجتماعی، هنر و علوم انسانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این قالب، هر دو روش استناد درون متن و پایان متن را شامل می‌شود که دارای دستورالعمل‌هایی است.

رفرنس نویسی به روش APA یک سبک نویسنده- تاریخ است، به‌گونه‌ای که استناد در متن شامل نام خانوادگی نویسنده یا نویسندگان به همراه ویرگول و سال انتشار منبع است، که آن‌ها در پرانتز قرار می‌گیرند. البته می‌توان در صورت نیاز شماره صفحه، بخش یا فصل را هم نوشت. برای استناد در فهرست منابع، تمامی جزئیات منبع استفاده‌شده در متن از جمله نام نویسنده، تاریخ انتشار، عنوان، محل نشر و غیره باید وارد شود که بر اساس حروف الفبای نام خانوادگی نویسنده یا نویسندگان تنظیم می‌شود.

همچنین مطالعه کنید لیست کلمات مشابه انگلیسی

رفرنس‌دهی کتاب به سبک APA

 قالب یا ساختار کلی این سبک:

نام خانوادگی، نام (ها). (سال انتشار). عنوان کتاب به صورت مورب یا ایتالیک [عنوان ترجمه شده ، در صورت وجود]. (ویرایش، در صورت وجود). شهرانتشار، کشور یا ایالت : ناشر.  DOI(در صورت وجود)

نکته: اگر منبع انگلیسی نبود، باید ترجمه انگلیسی عنوان را در پرانتز اضافه کرد.

• در درون متن

(Calfee & Valencia, 1991)  یا   Calfee & Valencia (1991) said… 

• در فهرست منابع

Gazda, G. M., Balzer, F. J., Childers, W. C., Nealy, A. U., Phelps, R. E., & Walters, R. P. (2005). Human relations development: A manual for educators (7th ed.). Boston, MA: Pearson Educational.

رفرنس‌دهی مقالات به سبک APA

قالب یا ساختار کلی این سبک از رفرنس‌دهی در مقاله به صورت زیر است:

نویسنده یا نویسندگان، حرف اول نام یا نام کامل نویسنده (ها). (سال انتشار مقاله). عنوان مقاله. عنوان مجله که به صورت ایتالیک نوشته می‌شود، جلد (شماره انتشار مجله)، صفحات مجله، DOI (https://doi.org/xxxxx)  (در صورت وجود)

•  درون متن

(کریمی و همکاران،1380) یا کریمی و همکاران (1380)  در این رابطه عنوان کردند ….

• در فهرست منابع

کریمي، و.، کامكار حقيقي، ع. الف.، سپاس‌خواه، ع. ر. و خليلي. د. (1380). بررسي خشك‌سالي‌هاي هواشناسي در استان فارس. مجله علوم و فنون کشاورزي و منابع طبيعي، 5 (4)، 1-10.

رفرنس‌دهی پایان نامه یا رساله دکترا به سبک APA

قالب یا ساختار کلی این سبک:

نام خانوادگی، نام (ها). (سال انتشار). عنوان پایان نامه یا رساله دکترا به صورت مورب [عنوان ترجمه شده – در صورت وجود]. [پایان نامه دکتری، موسسه و دانشگاه]. نام دانشکده. https://… (در صورت وجود)

• درون متن

(Zambrano-Vazquez, 2016)

• در فهرست منابع

رشیدی، م. (1392). بررسی فیتوشیمیایی عصاره هیدرواتانولی چربی زدایی شده اندام هوایی گیاه Echinophora Cinera. [پایان‌نامه دکترا، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی کرمانشاه]. دانشکده داروسازی. 

https://pharmacy-school.kums.ac.ir/kums_content/media/image/2014/03/38935_orig.pdf

رفرنس‌دهی سایت اینترنتی به سبک APA

قالب یا ساختار کلی این سبک رفرنس‌نویسی به شرح زیر است:

نام خانوادگی (یا نام سازمان)، نام. (سال، تاریخ). عنوان به صورت مورب [عنوان ترجمه شده – در صورت وجود]. نام وب سایت. https://…

• درون متن

(Giovanetti, 2019)

• در فهرست منابع

Giovanetti, F. (2019, November 16). Why we are so obsessed with personality types. Medium.https://medium.com/the-business-of-wellness/why-we-are-so-obsessed-with-personality-types-577450f9aee9

تذکر1: اگر تعداد نویسندگان سه یا کم‌تر باشد، برای ارجاع‌دهی در داخل متن؛ نام خانوادگی هر سه نویسنده ذکر می‌شود. به‌طوری‌که بعد از نام خانوادگی نویسنده اول باید ویرگول گذاشت و بین نام خانوادگی نویسنده دوم  و سوم حرف”و” قرار داد. در منابع انگلیسی از علامت “&” استفاده می‌شود.

تذکر2: اگر تعداد نویسندگان بیشتر از سه نفر باشد، در داخل متن تنها نام خانوادگی نویسنده اول نوشته می‌شود و از کلمه “همکاران” بجای سایر نویسندگان استفاده می‌شود.

تذکر 3: در قسمت فهرست منابع باید نام خانوادگی و حرف اول نام تمام نویسندگان آورده شود.

2- ارجاع‌دهی به روش Chicago (شیکاگو)

روش شیکاگو یک سبک رفرنس‌دهی در مقاله است که در سال 1906 به‌وسیله دانشگاه شیکاگو ایجاد شده است. این سبک دو نوع رفرنس‌دهی را شامل می‌شود:

1- روش یادداشت‌ها و کتاب‌شناسی یا روش A

2- روش نویسنده و تاریخ یا روش B

1- رفرنس‌نویسی به روش یادداشت‌ها و کتاب‌شناسی (روش A)

در این نوع از رفرنس‌نویسی از پاورقی در پایین صفحه یا کتاب‌شناسی در فهرست منابع یا پایان متن استفاده می‌شود. به این صورت که بعد از نقل قول یا جمله‌ای که بری نقل قول از یک منبع استفده می‌شود؛ در بالای آن یک عدد قرار می‌گیرد. سپس در پایین صفحه به صورت پاورقی  یا در پایان متن منبع ذکر می‌شود. این روش بیش‌تر برای رشته‌های علوم اجتماعی و علوم پایه کربرد دارد.

ارجاع‌دهی برای کتاب

• به صورت پاورقی

قالب: شماره قرار گرفته در متن. نام و نام خانوادگی نویسنده یا نویسندگان. عنوان کتاب که مورب نوشته می‌شود. (شهر نشر: ناشر، سال انتشار)، صفحات کتاب (در صورت در دسترس بودن).

1.Michael Pollan, The Omnivore’s Dilemma: A Natural History of Four Meals. (New York: Penguin, 2006), 99–100.

• در کتاب‌شناسی یا پایان متن

الگوی ساختاری آن : نام خانوادگی، نام نویسنده. عنوان کتاب به صورت ایتالیک. محل انتشار کتاب: انتشارات، سال انتشار.

علیزاده، امین. اصول هیدرولوژی کاربردی. مشهد: دانشگاه امام رضا، 1392.

ارجاع‌دهی برای مقاله

• در پاورقی

قالب آن: عدد یا شماره ارجاع شده در متن. نام/ نام خانوادگی نویسنده (ها). “عنوان مقاله،” عنوان مجله به صورت مورب/ شماره جلد مجله، شماره مجله (تاریخ انتشار): شماره صفحه.

25. آزاده صفادوست.”اثر تعداد چرخه‌های تر و خشک بر پایداری ساختمان، توزیع اندازه ذرات و سیستم منافذ خاک،“مجله تحقیقات آب و خاک ایران 46، 4 (1394): 767-759.

• در پایان متن

ساختار: نام خانوادگی نویسنده(ها)، نام نویسنده.”عنوان مقاله.” عنوان مجله که مورب ثبت می‌شود/شماره جلد مجله، شماره مجله (تاریخ انتشار): شماره صفحات.

Freeman, Chris. “The National System of Innovation in Historical Perspective.” Cambridge Journal of Economics 19, no. 1 (1995): 5-24.

ارجاع‌دهی پایان‌نامه یا تز دکترا

• در پاورقی

قالب آن: شماره یا عدد ارجاع شده در متن. نام/ نام خانوادگی نویسنده، “عنوان پایان‌نامه یا تز” (پایان‌نامه یا رساله دکترا، اسم دانشگاه، سال)، تعداد صفحات.

4. Lindsey Bingley, “From Overalls to Aprons? The Paid and Unpaid Labour of Southern Alberta Women, 1939-1959” (master’s thesis, University of Lethbridge, 2006), 58.

• در پایان متن

ساختار: نام خانوادگی، نام نویسنده.”عنوان پایان‌نامه یا تز.” پایان‌نامه یا رساله دکترا، اسم دانشگاه، سال انتشار.

Bingley, Lindsey. “From Overalls to Aprons? The Paid and Unpaid Labour of Southern Alberta Women,1939-1959.” Master’s thesis, University of Lethbridge, 2006.

ارجاع‌دهی سایت

• در پاورقی

قالب آن: “عنوان،”تاریخ دسترسی به آن، سال، آدرس سایت.

“Google Privacy Policy,” accessed March 11, 2009, http://www.google.com/intl/en/privacypolicy.html

• در پایان متن

نام سازمان. “عنوان مقاله،” تاریخ، سال، آدرس سایت

گوگل.”سفارش ترجمه مقاله،”15 شهریور ،1399، https://tarjomer.com/

2- رفرنس‌نویسی به روش نویسنده و تاریخ (روش B)

در این روش، منبع به صورت کوتاه و مختصر در درون متن و به صورت کامل در قسمت فهرست منابع تنظیم می‌شود. از این سیستم برای رشته‌های هنر، تاریخ و علوم انسانی استفاده می‌شود.

ارجاع‌دهی برای کتاب

ساختار کلی این نوع از رفرنس‌دهی در مقاله به شرح زیر است:

نام خانوادگی، نام نویسنده. سال انتشار. عنوان کتاب به صورت مورب. ویرایش در صورت موجود بودن. محل انتشار: ناشر.

• درون متن

(چال اشتری 1396)

• در فهرست منابع

چال اشتری، سینا. 1396. حسابداری ویژه بازار کار. شهرری: آذرفر.

ارجاع‌دهی برای مقاله

ساختار کلی:

نام خانوادگی، نام نویسنده (ها). سال انتشار. “عنوان مقاله.” عنوان مجله به صورت مورب/شماره جلد مجله (شماره مجله): صفحات مقاله. URL/DOI.

• درون متن

(Kwan and Mapstone 2004, 309)

• در فهرست منابع

Thompson, Maxine S., and Keith Verna M. 2001. “The Blacker the Berry: Gender, Skin Tone, Self-Esteem, and Self-Efficacy.” Gender and Society 15 (3): 336-57. http://www.jstor.org/atable/3081888.

ارجاع‌دهی پایان‌نامه یا تز دکترا

ساختارکلی این روش عبارت است از:

نام خانوادگی، نام نویسنده. سال انتشار. “عنوان پایان‌نامه یا تز به صورت مورب”. پایان‌نامه یا تز دکترا. اسم دانشگاه.

• درون متن

(شرفی 1390)

• در فهرست منابع

شرفی، امیرحسین. 1390.”منطق شناختی پویای احتملاتی.” پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شهید بهشتی.

ارجاع‌دهی سایت

الگوی آن این‌گونه است:

سازمان یا موسسه. (سال، تاریخ). عنوان به صورت مورب [عنوان ترجمه شده در صورت موجود بودن]. نام وبسایت.

• درون متن

(World Health Organization, 2018)

• در فهرست منابع

World Health Organization. (2018, May 24). The top 10 causes of death. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/the-top-10-causes-of-death

تذکر1: در پایان متن، منابع بر اساس حروف الفبای نویسندگان تنظیم می‌شوند.

تذکر2: منابعی که تک نویسنده هستند، نسبت به منابع چند نویسنده که دارای یک نام خانوادگی مشابه هستند، اولویت دارند.

تذکر3: اگر از یک نویسنده چندین منبع وجود داشت، منابع بر اساس حرف الفبای عنوان مرتب می‌شوند.

3- ارجاع‌دهی به روش MLA

پدیدآورنده این روش از رفرنس‌نویسی، انجمن زبا‌ن‌های مدرن (Modern Language Association) است که این سبک برای مقالات پژوهشی- تجقیقاتی در علوم انسانی به‌خصوص رشته ادبیات در نظر گرفته می‌شود.

در استناد درون متنی این روش، تنها نیاز به نام خانوادگی نویسنده و شماره صفحه یا صفحه‌های منبع است. به‌طوری‌که نام خانوادگی نویسنده ممکن است در جمله متن یا به صورت نقل قول در داخل پرانتز قرار گیرد؛ اما شماره صفحه یا صفحه‌های منبع حتما باید در داخل پرانتز قید شود.

رفرنس‌دهی کتاب به سبک MLA

ساختار کلی آن به صورت:

نام خانوادگی نویسنده، نام نویسنده. عنوان فصل یا اثر. “عنوان کتاب”، ویرایش‌شده توسط نام ویرایشگر، ناشر، سال، صفحه یا صفحات.

• درون متن

(دولت آبادی22)   یا     دولت آبادی………. (22)

• در فهرست منابع

دولت آبادی، محمود. “باشبیرو،” انتشارات گلشایی، 1351، 22.

رفرنس‌دهی مقالات به سبک MLA

ساختار کلی آن:

نام خانوادگی نویسنده یا نویسندگان، نام نویسنده یا نویسندگان. “عنوان مقاله.” عنوان مجله، شماره جلد مجله،شماره مجله، تاریخ انتشار، صفحات، محل انتشار، DOI در صورت وجود.

• درون متن

(محسنی ساروی و همکاران 1383، 607)

نکته: در اینجا منظور از 607 صفحه مورد نظر در مقاله چاپ شده است.

• در فهرست منابع

Smith, Matthew J. “God’s Idioms: Sermon Belief in Donne’s London.” English Literary Renaissance, vol. 46, no. 1, Winter 2016, pp. 93-128. Wiley Online Library, doi: 10.1111/1475-6757.12061.

رفرنس‌دهی پایان‌نامه یا رساله دکترا به سبک MLA

ساختار و الگوی کامل آن شامل:

نام خانوادگی، نام نویسنده. عنوان پایان‌نامه یا تز دکترا. سال انتشار. نام دانشگاه، نوع مدرک

• درون متن

(Wilson 14)

نکته: منظور از 14، صفحه مورد نظر است.

• در فهرست منابع

شریفی تبار، محسن. استفاده از کلاس پایان‌نامه در زی‌لاتک. 1390. دانشگاه صنعتی شریف. پایان‌نامه دکترا.

رفرنس‌دهی وبسایت به سبک MLA

الگوی این روش بدین شرح است:

نام نویسنده، “عنوان صفحه”،  نام وبسایت به صورت مورب، تاریخ انتشار، URL

نکته: اگر نویسنده نلشناس بود، باید بجای آن با عنوان صفحه ارجاع را آغاز کرد  و هم‌چنین اگر تاریخ انتشار در دسترس نبود باید بجای آن تاریخ دسترسی را جایگزین کرد.

• درون متن

 (Slat)

• در فهرست منابع

Slat, Boyan. “Whales Likely Impacted by Great Pacific Garbage Patch.” The Ocean Cleanup, 10 Apr. 2019, www.theoceancleanup.com/updates/whales-likely-impacted-by-great-pacific-garbage-patch.

4- ارجاع‌دهی به روش Turabian

این روش درواقع ساده‌شده روش شیکاگو است که به پاس کیت تورابیان از دانشگاه شیکاگوکه راهنمای این سبک را نوشته است، نام‌گذاری شده است. رفرنس‌دهی در مقاله به این روش در دو قالب صورت می‌پذیرد. قالب اول همان سبک یادداشت- کتاب‌شناسی است که در متن به صورت پاورقی و در پایان مقاله به صورت یک فهرست منابع جامع تنظیم می‌شود.

قالب دوم سبک نویسنده و تاریخ است که در آن منبع در متن به صورت نقل قول آورده می‌شود و سپس به شکل یک فهرست منابع کامل در انتهای مقاله ذکر می‌شود.

1- رفرنس‌نویسی به روش یادداشت‌ها و کتاب‌شناسی

ارجاع‌دهی برای کتاب

قالب آن به صورت زیر است:

نام خانوادگی نویسنده (ها)، نام نویسنده(ها). عنوان کتاب. محل انتشار: انتشارات، سال.

• در پاورقی

8. Kitamura, Separation, 91–92

• در کتاب‌شناسی

غفوری، محمدحسین. الیاسی، مهدی و توکلی، غلامرضا. رسیدن به رشد سریع: چگونه شرکت‌های نوپای فناور موفق می‌شوند به رشد سریع برسند؟. تهران: نشر نوین،1398.

ارجاع‌دهی برای مقاله

ساختار کلی آن:

نام خانوادگی نویسنده، نام نویسنده. ” عنوان مقاله.”عنوان مجله/ شماره جلد مجله، شماره مجله (سال انتشار): صفحات.

• درپاورقی 

5. LaSalle, “Conundrum,” 101.

• در کتاب‌شناسی

LaSalle, Peter. “Conundrum: A Story about Reading.” New England Review 38, no. 1 (2017): 95–109. Project MUSE.

ارجاع‌دهی پایان‌نامه یا تز دکترا

الگوی آن شامل:

نام خانوادگی نویسنده، نام نویسنده. “عنوان پایان‌نامه.” پایان‌نامه کارشناسی ارشد یا دکترا.، نام دانشگاه، شهر، سال. عنوان مدرک

• در پاورقی

4. Navarro-Garcia, “Social Justice Values,” 125–26.

• در پایان مقاله

Navarro-Garcia, Guadalupe. “Integrating Social Justice Values in Educational Leadership: A Study of African American and Black University Presidents.” PhD diss., University of California, Los Angeles, 2016. ProQuest Dissertations & Theses Global.

ارجاع‌دهی سایت

• در پاورقی

ساختار آن: شماره یا عدد ارجاع شده در متن.”عنوان محتوا،” نام سایت، تاریخ آخرین ویرایش، تاریخ، آدرس وبسایت.

8. “Privacy Policy,” Google Privacy Center, last modified October 3, 2010, accessed Mar 3, 2011, http://www.google.com/intl/en/privacypolicy.html.

• در کتاب‌شناسی

قالب کلی آن: نام سازمان یا موسسه یا نویسنده. “عنوان محتوا.” نام سایت، آخرین ویرایش، تاریخ دسترسی. آدرس سایت.

Google. “Privacy Policy. “Google Policies & Principles. Last modified July 27, 2012. Accessed 3, 2013. http://www.google.com/policies/privacy/.

2- رفرنس‌نویسی به روش نویسنده و تاریخ

ارجاع‌دهی برای کتاب

ساختار: نام خانوادگی نویسنده، نام نویسنده. تاریخ انتشار. عنوان کتاب. محل انتشار: ناشر.

• درون متن

(زرین کوب 1336، 157)

• در فهرست منابع

زرین کوب، عبدالحسین. 1336. دو قرن سکوت. تهران: انتشارات امیرکبیر.

ارجاع‌دهی برای مقاله

ساختار آن: نام خانوادگی نویسنده یا نویسندگان، نام نویسنده (ها). سال انتشار. “عنوان مقاله.” عنوان مجله/ شماره جلد مجله (شماره مجله): شماره صفحات.

• درون متن

(رودباری و صانعی 1385، 26)

• در فهرست منابع

رودباری،مسعود و صانعی، حسن. 1385.”دستورالعمل‌های آماری برای مقالات علوم پزشکی.” مجله دانشور پزشکی 63 (13): 21-34.

ارجاع‌دهی پایان‌نامه یا تز دکترا

الگوی آن:

نام خانوادگی نویسنده، نام نویسنده. سال.”موضوع پایان‌نامه.” پایان‌نامه کارشناسی ارشد یا دکتر. اسم دانشگاه، دانشکده. محل. عنوان مدرک

• درون متن

(امین طوسی 1393، 37)

• در فهرست منابع

امین طوسی، محمود. 1393. “نوشتن پروژه،پایان‌نامه و رساله با استفاده از کلاس HSU-Thesis.” پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه حکیم سبزواری، دانشکده ریاضی و علوم کامپیوتر. سبزوار.

ارجاع‌دهی سایت

قالب کلی آن:

عنوان یا صاحب وبسایت. سال. “عنوان صفحه.” عنوان یا صاحب وبسایت. تاریخ مشاهده شده. آدرس اینترنتی سایت.

• درون متن

(سایت ترجمر 1400)

• درفهرست منابع

سایت ترجمر. 1400. “شعر و انواع آن در ادبیات فارسی.” سایت ترجمر. 16 دی، 1400. https://tarjomer.com/blog/runon-tyypit/

5- ارجاع‌دهی به روش Ieee

این سبک از رفرنس‌نویسی توسط موسسه مهندسین برق و الکترونیک ابداع شده است که در اکثر رشته‌های دانشگاهی از جمله علوم کامپیوتر، مهندسی فناوری اطلاعات و غیره از آن برای ارجاع‌دهی به منابع استفاده می‌شود.

در این سبک، برای استناد به منبع در درون متن از سیستم عددی استفاده می‌شود، بدین صورت که بعد از جمله مورد استفاده شده به عنوان منبع یک عدد یا شماره در داخل کروشه [] گذاشته می‌شود. در بخش فهرست منابع به ترتیب شماره‌هایی که برای منابع داخل متن آورده شده است، تنظیم می‌شود؛  نه براساس حروف الفبای نویسندگان.

رفرنس‌دهی کتاب به سبک Ieee

قالب آن به شرح زیر است:

شماره یا عدد ارجاع شده در متن در داخل کروشه (در اینجا علائم نگارشی گذاشته نمی‌شود) حرف اول نام نویسنده. نام خانوادگی نویسنده، عنوان. محل نشر: ناشر، سال انتشار، صفحه  یا صفحات استفاده‌شده به عنوان منبع.

• درون متن

 [3]

• در فهرست منابع

[3] ا. علیزاده، اصول هیدرولوژی کاربردی. مشهد: انتشارات دانشگاه امام رضا، 1392، 78.

رفرنس‌دهی مقالات به سبک Ieee

ساختار آن:

عدد یا شماره واقع شده در متن/ حرف اول نام نویسنده،”عنوان مقاله،” عنوان مجله، جلد، شماره مجله،صفحه یا صفحات استفاده‌شده، سال انتشار.

• درون متن

[3]

• در فهرست منابع

 [3] D.  Lyon, ‘Everyday surveillance: Personal data and social classifications’, Information, Communication & Society, vol. 5, no. 2, pp. 242-257, 2002.

رفرنس‌دهی پایان‌نامه یا رساله دکترا به سبک Ieee

الگوی آن به این صورت است:

عدد ارجاع شده به متن در داخل کروشه/ حرف اول نام نویسنده. نام خانوادگی نویسنده،”عنوان ،” پایان‌نامه کارشناسی ارشد یا تز دکترا، نام دانشکده، اسم دانشگاه، شهر، کارشناسی ارشد یا دکتری، سال انتشار.

• درون متن

[7]

• در فهرست منابع 

7] ح. کیائی تنکابنی،”بررسی هدف‌های ثانویه دگرین در اریابی کارایی متقاطع DEA،” پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم ریاضی و کامپیوتر، دانشگاه تربیت معلم، تهران، کارشناسی ارشد، 1390.

رفرنس‌دهی سایت به سبک Ieee

الگوی کلی این نوع عبارت است از:

عدد ارجاع شده درمتن/ نام وبسایت،”عنوان صفحه،” سال. [آنلاین]. در دسترس: آدرس سایت. [تاریخ مشاهده شده و دسترسی].

• درون متن

[5]

• در فهرست منابع

[5] Emarketer.com, ‘Social Networking Reaches Nearly One in Four Around the World’, 2014. [Online]. Available: http://www.emarketer.com/Article/Social-Networking-Reaches-Nearly-One-Four-Around-World/1009976. [Accessed: 23- Jun- 2014].

6- ارجاع‌دهی به روش Vancouver (ونکوور)

سبک ونکوور به‌طوررسمی در سال 1978 در ونکوور توسط ویراستارهای مجلات پزشکی توسعه یافت. این روش در علوم پزشکی و طبیعی و گاهی اوقات در فناوری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

برای رفرنس‌نویسی به این سبک در بخش فهرست  منابع باید به یکسری نکات توجه کرد. از جمله:

• تمامی منابع باید شماره‌گذاری شوند.
• ترتیب فهرست به ترتیب منابعی است که در متن آورده شده است.
• اگر تعداد نویسندگان از 6 نفر بیشتر بود، باید 6 نفر اول را لیست کرد و سپس از واژه “همکاران” که معادل آن در انگلیسی ” et al” است، قید شود.
• در صورت موجود بودن از اختصارات رسمی برای عنوان مجلات استفاده شود.

هم‌چنین برای استناد درون متنی به این روش باید نکات زیر را در نظر داشت:

• منبع به صورت عدد یا شماره در داخل پرانتز آورده می‌شود.
• اگر در متن به یک منبع بیش از یکبار ارجاع داده شود؛ باید از همان عددی که برای اولین‌بار ذکر شده، استفاده کرد.
• اگر در یک جمله، چندین منبع به صورت هم‌زمان ذکر شد؛ ددرصورتی‌که اعداد یا شماره‌ها پشت سر هم باشند باید آن‌ها را با خط فاصله جدا کرد و در صورتی‌که شماره‌های استنادشده پشت سر هم نباشند باید آن‌هارا با ویرگول جدا کر. مثلا برای نوشتن منابع با اعداد5، 6، 7، 8، 19 و 23؛ درون متن باید این‌گونه آن‎‌ها را ذکر کرد: (23، 19، 8-6)
• حتی زمانی که نویسنده هم در جمله متن گفته شود، باید از سیستم شماره‌گذاری استفاده کرد.

رفرنس‌دهی کتاب به سبک ونکوور

از الگوی کلی زیر پیروی می‌کند:

شماره ارجاع شده به متن. نام خانوادگی نویسنده (ها) نام نویسنده (ها). عنوان کتاب. درصورت وجود ویرایش. محل: ناشر؛ سال.

• درون متن

Tourette’s syndrome is a neurological condition characterized by … (3).

• در فهرست منابع

9. زرین کوب ع. ذو قرن سکوت. تهران: امیرکبیر؛ 1336.

رفرنس‌دهی مقالات به سبک ونکوور

ساختار آن به صورت:

شماره ارجاع شده به متن. نام خانوادگی نوسنده/ حرف اول نام نویسنده (ها). عنوان مقاله. عنوام مجله (درصورت منبع انگلیسی باید مخفف نوشته شود). تاریخ انتشار؛ جلد (شماره): صفحات.

• درون متن

(11)

• در فهرست منابع

3. Kwan I, Mapstone J. Visibility aids for pedestrians and cyclists: a systematic review of randomised controlled trials. Accid Anal Prev. 2004; 36(3): 305-12.

رفرنس‌دهی پایان‌نامه یا رساله دکترا به سبک ونکوور

قالب کلی آن:

شماره ارجاع شده به متن. نام خانوادگی نویسنده/ نام نویسنده (ها). عنوان پایان‌نامه یا تز [پایان‌نامه کارشناسی ارشد/ تز دکترا]. محل: نام دانشگاه؛ سال.

• درون متن

(12)

• در فهرست منابع

12. جاویدی آلسعدی ع. تحلیل داده‌های دودویی براساس یک رهیافت بیز نیمه‌پارامتری [پایان‌نامه کارشناسی ارشد]. تهران: دانشگاه تربیت مدرس؛ 1392.

رفرنس‌دهی وبسایت به سبک ونکوور

ساختار آن عبار است از :

شماره ارجاع شده به متن. صاحب یا نام وبسایت. عنوان صفحه [اینترنت]. محل نشر: نام وبسایت، تاریخ و سال انتشار. در دسترس به آدرس:

درون متن

(16)

در فهرست منابع

16. American Dental Hygienists’ Association [Internet]. Chicago: American Dental Hygienists, 2009 May 30. Available from: http://www.adha.org/.

7- ارجاع‌دهی به روش  Harvard(هاروارد)

این سبک از رفرنس‌دهی در مقاله همانند روش APA از فرمت نویسنده و تاریخ  و ارجاع پرانتزی پیروی می‌کند که معمولاً توسط دانشجویان و محققان علوم انسانی، اجتماعی و طبیعی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در این روش برای ذکر منبع درون متن، از نام خانوادگی نویسنده اصلی به همراه سال انتشار که هر دو در داخل پرانتز قرار می‌گیرند، در انتهای جمله مورد نظر استفاده می‌شود.در بخش فهرست منابع هم تمامی منابع با ذکر جزئیات کامل منبع براساس حروف الفبای نام خانوادگی نویسنده تنظیم می‌شود.

رفرنس‌دهی کتاب به سبک هاروارد

قالب کلی آن عبارت  است از:

نام خانوادگی نویسنده، حرف اول نام نویسنده (ها). (سال) عنوان کتاب به صورت مورب یا ایتالیک. ویرایش در صورت وجود. محل: ناشر.

درون متن

(Dybvig and Dybvig, 2003)

در فهرست منابع

اخوّت، ا. (1392) دستور زبان داستان. تهران: انشارات فردا.

رفرنس‌دهی مقالات به سبک هاروارد

ساختار آن به شرح زیر است:

نام خانوادگی نویسنده، حرف اول نام نویسنده (ها). (سال) عنوان مقاله، عنوان مجله به صورت مورب یا ایتالیک. جلد (شماره)، صفحه. Doi.

درون متن

(Kwan and Mapstone, 2004)

در فهرست منابع

Kwan, I. and Mapstone, J. (2004) Visibility aids for pedestrians and cyclists: a systematic review of randomised controlled trials, Accident Analysis & Prevention, 36(3), pp. 305-312. doi: 10.1016/S0001-4575(03)00008-3

رفرنس‌دهی پایان‌نامه یا رساله دکترا به سبک هاروارد

از الگوی زیر پیروی می‌کند:

نام خانوادگی نویسنده، حرف اول نام نویسنده (ها). (سال) عنوان پایان‌نامه یا تز به صورت مورب، نوع پایان‌نامه یا تز، موسسه یا دانشگاه.

درون متن

(ماکویی 1379)

در فهرست منابع

ماکویی، م. (1379) بررسی رفتار سازه‌های دیوار برشی در ساختمان‌های بلند با روش اجزای محدود، پایان‌نامه کارشناسی ارش، دانشگاه آزاد اسلامی کرمان.

رفرنس‌دهی وبسایت به سبک هاروارد

ساختار آن:

نام وبسایت، (سال). عنوان صفحه به صورت مورب. [آنلاین] دسترسی در: آدرس سایت [تاریخ و سال].

درون متن

(M&M’ S Official Website, 2015)

در فهرست منابع

Mms.com, (2015). M&M’ S Official Website. [online] Available at: http://www.mms.com/ [Accessed 20 Apr.2015].  

8- ارجاع‌دهی به روش  NLM

سبک NLM (National Library of Medicine) توسط کتابخانه ملی پزشکی برای کاربرد در زمینه‌ها و رشته‌های پزشکی طراحی شده است. این نوع از رفرنس‌نویسی ازسیستم عددی یا شماره‌ای برای استناد به منابع استفاده می‌کند. به‌طوری‌که در داخل متن، بعد از جمله مورد استفاده از منبع یک عدد داخل کروشه [] گذاشته می‌شود و لیست کامل منابع به همراه جزئیات آن در فهرست منابع که به ترتیب عددهای استناد شده به متن تنظیم شده است ،آورده می‌شود.

رفرنس‌دهی کتاب به سبک NLM

ساختار کلی آن شامل:

عدد ارجاع شده به متن. نام خانوادگی نویسنده حرف اول نام نویسنده (ها). عنوان کتاب. شهر: ناشر؛ سال انتشار. صفحه مورد استناد.

درون متن

[3]

در فهرست منابع

3. Mara W. Iguanas/green food. Mankato, Minn.: Capstone Press; 1996. P. 56

رفرنس‌دهی مقالات به سبک NLM

از الگوی زیر تبعیت می‌کند:

عدد ارجاع شده به متن. نام خانوادگی نویسنده/ حرف اول نام نویسنده(ها). عنوان مقاله. عنوان مجله [اینترنت]. سال انتشار (روز، ماه و سال قید شود): جلد (شماره): صفحه استفاده‌شده.

در صورت وجود آدرس دسترسی به مقاله.

درون متن

[23]

• در فهرست منابع

23. فرمانبر ر. مطالعه روش‌های حفظ سلامت دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی گیلان. مجله دنشگاه علوم پزشکی گیلان [اینترنت]. 17 مرداد 1382: 12(46): 41.

https://www.sid.ir/fa/journal/JournalListPaper.aspx?ID=779

رفرنس‌دهی پایان‌نامه یارساله دکترا به سبک NLM

قاعده کلی آن به شرح زیر است:

عدد درج شده در متن. نام خانوادگی نویسنده/ حرف اول نام نویسنده. عنوان پایان‌نامه یا تز [پایان‌نامه یا تز]. [محل انتشار]: اسم دانشگاه؛ سال. تعداد صفحات.

درون متن

[5]

در فهرست منابع

5.Zhao C. Development of nanoelectrospray and application to protein research and drug discovery [dissertation]. [Buffalo (NY)]: State University of New York at Buffalo; 2005.  89 p.

رفرنس‌دهی وبسایت به سبک NLM

ساختار آن به صورت:

عدد ارجاع شده در متن. صاحب یا نام وبسایت. عنوان صفحه [اینترنت]. سال ایجاد شده. دسترسی در: آدرس سایت.

درون متن

[1]

در فهرست منابع

1. News.stanford.edu. Text of Steve Jobs’ Commencement address (2005) [Internet]. 2014 [cited 2014 Jun 15]. Available from: http://news.stanford.edu/news/2005/june15/jobs-061505.html

9- ارجاع‌دهی به روش  AMA

این سبک که مخفف انجمن پزشکی آمریکاست (American Medical Association) توسط مجله انجمن پزشکی آمریکا به نگارش درامده و سپس به‌وسیله انتشارات دانشگاه آکسفورد منتشر شده است. این روش رفرنس‌دهی در مقاله هم مانند سایر سبک‌ها در تحقیقات پزشکی و علوم طبیعی و زیستی کاربرد دارد.

برای استناددهی به منابع در داخل متن از اعداد بالانویس استفاده می‌شود، به این صورت که درست بعد از مفهوم یا نقل قول گفته شده از منبع در متن، یه عدد به شکل بالانویس درج می‌شود. چنان‌چه یک منبع چندین‌بار در متن به‌کار رود، از همان عددی که قبلا به آن ارجاع شده بود در سرتاسر متن استفاده می‌شود. در لیست مراجع در پایان مقاله، منابع با همان ترتیب اعدادی که در متن استناد شده است، تنظیم می‌شوند.

رفرنس‌دهی کتاب به سبک AMA

از الگوی زیر پیروی می‌کند:

 عدد استناد شده در متن. نام خانوادگی نویسنده/ حرف اول نام نویسنده(ها). عنوان کتاب که به صورت مورب نوشته می‌شود. شهر: ناشر؛ سال انتشار: صفحه استفاده‌شده.

درون متن

……. can also make us vulnerable ³.

در فهرست منابع

3. Warburton S, Hatzipanagos S. Digital Identity and Social Media. Hershey, PA: Information Science Reference; 2013: Preface XVI.

رفرنس‌دهی مقالات به سبک AMA

از قاعده کلی زیر پیروی می‌کند:

عدد ارجاع شده در متن. نام خانوادگی نویسنده/ حرف اول نام نویسنده(ها). عنوان مقاله. عنوان مجله به صورت مورب. سال انتشار: جلد (شماره): صفحات.

درون متن

……….. عنوان کردند⁷

• در فهرست منابع

7. آصف‌زاده س. تحلیل انتقادی مطالعات پژوهشی در علوم پزشکی. مجله پژوهش در پزشکی. 1384: 29(3): 195-201

رفرنس‌دهی پایان نامه یا تز دکترا به سبک AMA

ساختار آن:

عدد ارجاع شده در متن. نام خانوادگی نویسنده/ حرف اول نام نویسنده(ها). عنوان به صورت مورب. [پایان‌نامه کارشناسی ارشد یا دکترا]. محل: دانشگاه؛ سال.

درون متن

…………… به این مهم دست یافته است⁴

در فهرست منابع

4. رشیدی، م. بررسی فیتوشیمیایی عصاره هیدرواتانولی چربی زدایی شده اندام هوایی گیاه Echinophora Cinera. [پایان‌نامه دکترا] کرمانشاه: دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی کرمانشاه؛ 1392

رفرنس‌دهی سایت به سبک AMA

ساختار کلی آن عبارتاست از:

عدد ذکر شده در متن. صاحب یا نام وبسایت. عنوان صفحه. سال. دسترسی به: آدرس وبسایت. تاریخ دسترسی.

درون متن

…working consistently to achieve them ¹.

در فهرست منابع

1. 123test.com. Conscientiousness. 2014. Available at: http://www.123test.com/personality-conscientiousness/. Accessed June 16, 2014.

10- ارجاع‌دهی به روش  ACS

این سبک از رفرنس‌دهی در مقاله به‌دست انجمن شیمی آمریکا توسعه یافته است. در این سبک، استناد به منابع در متن از سایر روش‌های دیگر متفاوت است؛ به این صورت که در این سبک می‌توان از سه روش مختلف استفاده کرد که عبارتند از:

• اعداد بالانویس: بعد از استفاده از مفهوم یا نقل قول از منبع مورد نظر در درون  متن، بلافاصله عدد بالانویس قید می‌شود.
• اعداد مورب داخل پرانتز: بعد از استناد به منبع داخل متن، یک عدد به صورت مورب در داخل پرانتز نوشته می‌شود.
• نام خانوادگی نویسنده و سال انتشار: در این روش بعد از نقل قول از منبع در متن، نام خانوادگی نویسنده به همراه سال انتشار در پرانتز قید می‌شود.

باید این نکته را در نظر داشت که ترتیب فهرست منابع بستگی به روش استناددهی در متن دارد. به عبارت دیگر؛ اگر در متن از روش اعداد بالانویس یا اعداد مورب استفاده شد، لیست مراجع در انتهای متن به ترتیب عددی تنظیم می‌شود و اگر در متن از سیستم نویسنده و تاریخ استفاده شد، فهرست منابع براساس حروف الفبای نام خانوادگی نویسندگان مرتب می‌شوند.

رفرنس‌دهی کتاب به سبک ACS

قاعده کلی آن به شرح زیر است:

نام خانوادگی نویسنده/ حرف اول نام نویسنده(ها). عنوان کتاب به صورت مورب، ناشر: محل، سال؛ تعداد فصل، صفحه یا صفحات استفاده شده در متن.

درون متن

………..گسترش می‌دهد.1

………..گسترش می‌دهد (1).

………..گسترش می‌دهد (مهرگان، 1393).

در فهرست منابع

مهرگان آ. فلسفه نشانه‌شناسی، فردا: تهران، 1393؛ 153.

رفرنس‌دهی مقالات به سبک ACS

الگوی کلی این دسته از رفرنس‌نویسی به صورت زیر است:

نام خانوادگی نویسنده/ حرف اول نام نویسنده(ها). عوان مقاله. نام مجله به صورت مورب سال که سال انتشار بلد شده است، جلد، صفحات.

درون  متن

……said ⁵

…… (5)

(Smith, 2017)

در فهرست منابع

Evans, D. A.; Fitch, D. M.; Smith, T. E.; Cee, V. J. Application of Complex Aldol Reactions to the Total Synthesis of Phorboxazole B. J. Am. Chem. Soc. 2000, 122, 10033-10046.

رفرنس‌دهی پایان‌نامه یا تز دکترا به سبک ACS

نکته: در این نوع، قید کردن عنوان پایان‌نامه و مکان موسسه یا دانشگاه الزامی نیست؛ اما می‌توان آن‌ها را ذکر کرد.

قالب کلی آن:

نام خانوادگی نویسنده، حرف اول نام نویسنده. عنوان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد یا دکترا، اسم دانشگاه، نام دانشکده. تاریخ.

درون متن

………… بررسی کرد.¹²

………. بررسی کرد (12).

……….. بررسی کرد (شریفی تبار، 1390)

در فهرست منابع

شریفی تبار، م. استفاده از کلاس پایان‌نامه در زی‌لاتک. پایان‌نامه دکترا. دانشگاه صنعتی شریف. دانشکده علوم ریاضی. 1390.

رفرنس‌دهی سایت به سبک ACS

الگوی آن به صورت:

صاحب یا نام وبسایت. عنوان صفحه. آدرس اینترنتی سایت (روز، ماه و سال)

درون متن

.. as reported in the literature ⁸.

.. as reported in the literature (8)

.. as reported in the literature (Internet, 2020)

در فهرست منابع

National Library of Medicine. Environmental Health & Toxicology. https://www.nlm.nih.gov/enviro/index.html (accessed Feb 04, 2020).

11- ارجاع‌دهی به روش  OSCOLA

این سبک از رفرنس‌دهی در مقاله توسط دانشگاه آکسفورد برای استفاده در رشته‌های حقوقی توسعه یافته است. استناددهی درون متنی این روش از سیستم عددی به صورت پاورقی پیروی می‌کند، بدین‌گونه که در متن، درانتهای جمله و بعد از نقطه، عددبالانویس قرار می‌گیرد. سپس منبع در پاورقی پایین صفحه قید می‌گردد. فهرست منابع هم براساس نوع منبع و سپس حروف الفبا تنظیم می‌شود.

رفرنس‌دهی کتاب به سبک OSCOLA

• در پاورقی

الگوی آن:

عدد درج شده در متن/ نویسنده، عنوان (ویراش، ناشر/ سال)، شماره صفحه

⁵ احمد قهرمان، گیاه‌شناسی پایه: تشریح و ریخت‌شناسی اندام‌های زایشی و عمل آنها در گروه‌های بزرگ جهان گیاهی (جلد 1) (15 ام، دانشگاه تهران 1391)، 205

• در پایان متن

ساختار آن:

نویسنده، عنوان (ویرایش، انتشارات/ سال)

احمد قهرمان، گیاه‌شناسی پایه: تشریح و ریخت‌شناسی اندام‌های زایشی و عمل آنها در گروه‌های بزرگ جهان گیاهی (جلد 1) (15 ام، دانشگاه تهران 1391)

رفرنس‌دهی مقالات به سبک OSCOLA

الگوی کلی آن:

نویسنده، “عنوان” (سال)/ اسم مجله/ صفحه اول مقاله

در پاورقی

⁶Alison L Young, ‘In Defense of Due Deference’ (2009) 72 MLR 554.

در پایان متن

Young AL, ‘In Defense of Due Deference’ (2009) 72 MLR 554

نکته: ساختار لیست کتا‌ب‌شناسی یا پایان متن همانند ساختار پاورقی است، با این تفاوت که در کتا‌ب‌شناسی، ابتدا نام خانوادگی نویسنده و سپس حرف اول نام نویسنده ذکر می‌شود، شماره صفحه درج نمی‌شود و در پایان جمله هم نقطه گذاشته نمی‌شود.

رفرنس‌دهی پایان‌نامه یا تز دکترا به سبک OSCOLA

ساختار آن:

نام و نام خانودگی نویسنده، ” عنوان” (پایان‌نامه کارشناسی ارشد یا دکترا، دانشگاه/ سال).

در پاورقی

¹⁰حمید کیائی تنکابنی،”بررسی هدف‌های ثانویه دگرین در اریابی کارایی متقاطع DEA،” (پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم، 1390).

در پایان متن

حمید کیائی تنکابنی،”بررسی هدف‌های ثانویه دگرین در اریابی کارایی متقاطع DEA،” (پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم، 1390).

نکته: ساختار کلی مشابه هم می‌باشد؛ اما در کتاب‌شناسی همانند ساختار مجلات ابتدا نام خانوادگی نویسنده قید می‌شود و در پایان نقطه هم گذاشته نمی‌شود.

رفرنس‌دهی سایت به سبک OSCOLA

قالب کلی آن به شرح زیر است:

صاحب یا نام وبسایت، “عنوان صفحه” (اسم سایت یا وبلاگ، تاریخ انتشار محتوا) .<URL> تاریخ دسترسی به آن.

سایت ترجمر، “لیست بهترین کتاب‌های انگیزشی”( وبلاگ ترجمر، 10 دی 1400) https://tarjomer.com/blog/the-best-motivational-books/ (24 دی 1400).

نکته1: در صورتی که نام نویسنده در سایت ذکر نشده باشد، از نام تولیدکننده سایت استفاده می‌شود، اما همواره باید تاریخ دسترسی به سایت عنوان شود.

نکته2: ساختار و نحوه رفرنس‌نویسی منبع در قسمت پاورقی و کتاب‌شناسی دقیقا مشابه هم است.

12- ارجاع‌دهی به روش  APSA

انجمن علوم سیاسی آمریکا (American Political Science Association ) این سبک از استناددهی به منابع را برای دانشجویان و پژوهشگران در حوزه علوم سیاسی ابداع کرده است. علی‌رغم روش‌های دیگر همچون APA و MLA که کاربرد فراوانی در انواع رشته‌ها دارند، این سبک از رفرنس‌دهی در مقاله به ندرت مورد استفاده قرار می‌گیرد.

سبک APSA از سیستم نویسنده و تاریخ استفاده می‌کند. برای ارجاع به منابع در داخل متن باید نام خانوادگی نویسنده به همراه سال انتشار آن بدون گذاشتن ویرگول بین این دو در داخل پرانتز قید شود. در پایان متن (فهرست منابع) مراجع به‌طور کامل با ذکر جزئیات بر اساس حروف الفبای نام خانوادگس نویسندگان مرتب می‌شوند.

نکته: در فهرست منابع، نام نویسنده یا نویسندگان به‌طور کامل نوشته می‌شود و باید از قراردادن حرف اول نام نویسنده اجتناب کرد.

رفرنس‌دهی کتاب به سبک APSA

از الگوی زیر تبعیت می‌کند:

نام خانوادگی نویسنده، نام نویسنده(ها). سال انتشار. عنوان کتاب به صورت مورب. شهر:  ناشر.

درون متن

(طوماری و شعبانی 1388)

در فهرست منابع

طوماری، ایرج. شعبانی شاهرخ. 1388. کنترل کیفیت میکربی مواد غذایی. تهران: دانشگاه آزاد اسلامی (واحد تهران جنوب).

رفرنس‌دهی مقالات به سبک APSA

از قاعده کلی زیر پیروی می‌کند:

نام خانوادگی نویسنده، نام نویسنده (ها). سال انتشار. “عنوان.” عنوان مجله به صورت مورب/ جلد (شماره مجله): صفحه استناد شده. آدرس اینترنتی دسترسی به آن (تاریخ دسترسی).

درون متن

(Britton 2006)

• در فهرست منابع

Britton, Ann Hartwell. 2006. “Bones of Contention: Custody of Family Pets.” Journal of the American Academy of Matrimonial Lawyers 20: 1-37. LexisNexis Academic (January 29, 2007).

رفرنس‌دهی پایان‌نامه یا تز دکترا به سبک APSA

ساختار کلی آن به شرح زیر است:

نام خانوادگی نویسنده، نام نویسنده. سال.”عنوان به صورت مورب.” پایان‌نامه کارشناسی ارشد یا دکترا. دانشگاه.

درون متن

(شرفی 1390)

در فهرست منابع

شرفی، امیرحسین. 1390.”منطق شناختی پویای احتملاتی.” پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شهید بهشتی.

رفرنس‌دهی وبسایت به سبک APSA

قالب کلی آن عبارت است از:

صاحب یا نام وبسایت. سال انتشار یافته.”عنوان صفحه.” آدرس اینترنتی سایت (تاریخ دسترسی).

درون متن

(King, Michael and Wittenberg 1998)در فهرست منابع

King. Gary, Michael Tomz, and Jason Wittenberg. 1998. “Making the Most of Statistical Analyses: Improving Interpretation and Presentation.” September 7. http://gking.harvard.edu/preprints.shtml (October 22, 1988).

نکته: برای استناددهی در داخل متن اگر منبع 3 یا کمتر از 3 نویسنده داشت، نام خانوادگی همه نویسندگان در داخل پرانتز قید می‌شود، اما اگر از 3 تا بیشتر بود تنها نام خانوادگی نویسنده اول به همراه “همکاران” یا معادل “et al”در انگلیسی ذکر می‌شود.

13- ارجاع‌دهی به روش  AAA

این سبک از رفرنس‌نویسی شکل اختصاری انجمن مردم‌شناسی آمریکاست ( American Anthropological Association). شیوه استناددهی به منابع در متن به صورت نویسنده و تاریخ است. فهرست منابع هم با ذکر تمام جزئیات مراجع براساس حروف الفبای نام خانوادگی نویسندگان تنظیم می‌شود.

نکته1: از نقطه ویرگول برای استناددهی به چند منبع در یک جمله داخل متن استفاده می‌شود و ترتیب قرارگیری نویسندگان هم براساس حروف الفباست. مثل:

(Bessire and Bond 2014; Comaroff 1996; Daser 2014; Foucault 2000)

نکته2: در فهرست منابع برای درج چندین اثر از یک نویسنده ، باید آن‌ها را به ترتیب زمانی از قدیمی‌ترین به جدیدترین لیست کرد.

نکته3: در فهرست منابع برای ارجاع چند اثر از یک نویسنده که در همان سال منتشر شده‌اند، باید از حروف الف، ب، ج و …… (معادل آن در انگلیسی a, b,c,…) استفاده کرد و آن‌ها را براساس حروف الفبای عناوین آثار فهرست کرد.

رفرنس‌دهی کتاب به سبک AAA

قالب کلی آن:

نام خانوادگی نویسنده، نام نویسنده. سال انتشار. عنوان به صورت مورب. محل نشر: ناشر

درون متن

… (Smith 2010).

در فهرست منابع

Smith, Helen. 2010. Women’s Education at Wells Seminary. Aurora, NY: Wells College Publications.

رفرنس‌دهی مقالات به سبک AAA

ساختار آن به شرح زیر است:

نام خانوادگی نویسنده، نام نویسنده (ها). سال انتشار. “عنوان مقاله.” نام مجله به صورت مورب/ شماره جلد مجله(شماره مجله): صفحات.

درون متن

(رضاییان 1390)

• در فهرست  منابع

رضاییان، محسن. 1390. “نویسندگی در مجلات علوم پزشکی (مقاله مروری).” مجله علمی سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران 29 (2): 176-169.

رفرنس‌دهی پایان‌نامه و رساله دکترا مقالات به سبک AAA

قاعده آن به صورت :

نام خانوادگی نویسنده، نام نویسنده. سال انتشار. عنوان. پایان‌نامه کارشناسی رشد یا دکترا، نام دانشکده، اسم دانشگاه. تاریخ دسترسی به آن. آدرس اینترنتی دسترسی به آن.

درون متن

(رشیدی 1392)

در فهرست منابع

رشیدی، مریم. 1392. بررسی فیتوشیمیایی عصاره هیدرواتانولی چربی زدایی شده اندام هوایی گیاه .Echinophora Cinera رساله دکترا، دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی کرمانشاه. 25 فروردین 1395.

https://pharmacy-school.kums.ac.ir/kums_content/media/image/2014/03/38935_orig.pdf

رفرنس‌دهی وبسایت مقالات به سبک AAA

از ساختار زیر پیروی می‌کند:

نام وبسایت. سال آن.” عنوان صفحه.” عنوان وبسایت. تاریخ دقیق آخرین بروزرسانی. آدرس اینترنتی

• درون  متن

)Wells College 2018(

• در فهرست منابع

Wells College. 2018. “Traditions.” Wells College website. Accessed January 25, 2018. https://www.wells.edu/student-life/ traditions

14- ارجاع‌دهی به روش  ABNT

انجمن استانداردهای فنی برزیل(ABNT) این سبک از رفرنس‌دهی در مقاله را ارائه کرده است. این روش ارجاع‌دهی بیش‌تر در کشورهای پرتغالی زبان استفاده می‌شود. در این سبک می‌توان از دو سیستم عددی یا شماره‌ای و سیستم نویسنده و تاریخ برای استناد به منابع بهره برد.

البته باید متذکر شد که اگر از سیستم عددی در متن استفاده شود، در فهرست منابع هم باید از این سیستم استفاده کردکه در آن صورت منابع به ترتیب اعداد داخل متن لیست می‌شوند. درصوتی که از سیستم نویسنده و تاریخ استفاده شود فهرست منابع هم باید از این روش پیروی کند که ترتیب قرارگیری آن‌ها براساس حروف الفبای نام خانوادگی نویسندگان تنظیم می‌شود.

رفرنس‌دهی کتاب به سبک ABNT

سیستم عددی

الگوی کلی آن:

عدد ارجاع شده در متن. نام خانوادگی نویسنده، حرف اول نام نویسنده (ها). عنوان کتاب. ویرایش. محل نشر:ناشر، سال انتشار. شماره صفحه. عناصر مکمل (به عنوان مثال، ISBN، DOI، و غیره).

سیستم نویسنده و تاریخ

الگوی کلی آن:

نام خانوادگی نویسنده، حرف اول نام نویسنده (ها). عنوان کتاب به صورت بلد یا پررنگ. ویرایش. محل نشر:ناشر، سال انتشار. شماره صفحه.  عناصر مکمل (به عنوان مثال، ISBN، DOI، و غیره).

• درون متن

سیستم عددی                                                                    

…… (15)

سیستم نویسنده و تاریخ

(UCHON; HALE, 2012, 54)

در این بخش، شماره صفحه هم در صورت موجود بودن ممکن است ذکر ‌شود.

• در فهرست منابع

سیستم عددی

15.UCHON, C.; HALE, R. Time series in meteorology and climatology: an introduction. 2.ed. Chichester, UK: Wiley-Blackwell, 2012. 250p. (Advancing Weather and Climate Science).

سیستم نویسنده و تاریخ

UCHON, C.; HALE, R. Time series in meteorology and climatology: an introduction. 2.ed. Chichester, UK: Wiley-Blackwell, 2012. 250p. (Advancing Weather and Climate Science).

رفرنس‌دهی مقالات به سبک ABNT

الگوی آن:

نام خانوادگی نویسنده، حرف اول نام نویسنده (ها). عنوان مقاله. عنوان مجله که به صورت پررنگ است.، شماره جلد مجله، شماره مجله، صفحات، سال انتشار.

درون متن

(گل محموی؛ مساح بوانی، 1390)

• در فهرست منابع

گل محمدی، م؛ و مساح بواني، ع. بررسي تغييرات شدت و دوره بازگشت خشك‌سالي حوضه قره‌سو در دوره‌هاي آتي تحت تاثير تغيير اقليم. مجله آب و خاک (علوم و صنایع کشاورزی)، 25 (2): 326-315، 1390. 

رفرنس‌دهی پایان‌نامه یا رساله دکترا به سبک ABNT

الگوی این نوع از رفرنس‌نویسی به شرح زیر است:

نام خانوادگی نویسنده، حرف اول نام نویسنده. عنوان پایان‌نامه یا تز به صورت پررنگ. سال انتشار. تعداد صفحات. پایان‌نامه (ارشد یا دکترا در رشته تحصیلی)- دانشگاه، شهر، سال دفاع از پایان‌نامه

درون متن

(NEVES,2021)

فهرست منابع

NEVES, A. K. Hierarchical mapping of Brazilian Savanna (Cerrado) physionomies based on deep learning. 2021. 96 p. Thesis (Doctor in Remote Sensing)- Institute Pesquisas Espaciais (INPE), São José dos Campos, 2003.

رفرنس‌دهی وبسایت به سبک ABNT

قالب کلی آن به صورت زیر است:

صاحب یا نام وبسایت، عنوان به صورت پررنگ. سال. در دسترس: آدرس ایترنتی سایت. تاریخ دسترسی: روز ماه (به‌طور خلاصه شده) سال.

درون متن

(KEESEY,2017)

در فهرست منابع

KEESEY, L. NASA team miniaturizes century-old technology for use on CubeSat. 3 Aug 217. Available from: http://www.nasa.gov/feature/goddard/2017/nasastudiestethered-cubesat-to-study-lunar-swirls. Access on: 26 Aug 2017.

تذکر1: الگوی کلی و مثال‌های ذکر شده در این سبک برای سیستم نویسنده وتاریخ آورده شده است. درواقع طریقه استناددهی سیستم عددی هم مشابه سیستم نویسنده وتاریخ است، منتها در داخل متن فقط عدد منبع در داخل پرانتز قید می‌شود و در لیست منابع هم در ابتدای نام خانوادگی نویسنده، عدد مرتبط با متن قرار داده می‌شود.

تذکر2: در سبک ABNT، نام خانوادگی نویسندگان و حرف اول نام آن‌ها، در منابع انگلیسی با حرف بزرگ نوشته می‌شود (همان‌طور که در مثال‌ها مشاهده می‌شود).

سخن پایانی

با توجه به مطالب و مثال‌های عنوان شده درمتن، می‌توان اذعان داشت که روش‌ها و سبک‌های مختلفی برای رفرنس‌دهی درمقاله وجود دارد.

هریک از این سبک‌ها از دستورالعمل و فرمت به‌خصوص و جداگانه‌ای جهت استناددهی به منابع مختلف از جمله کتاب، مقاله، پایان‌نامه و وبسایت برخوردار هستند. بنابراین محقق یا پژوهشگر موظف است که در رفرنس‌نویسی از این قالب‌های تعریف شده برای این سبک‌ها پیروی کند.

شما می‌توانید با مراجعه به سایت ترجمر، نمونه کاملی از این سبک‎‌ها و شیوه استناددهی به مراجع را در ترجمه مقاله و ترجمه کتاب و هم‌چنین سایر امکانات از قبیل سفارش ترجمه مشاهده کنید.

واژه‌های کلیدی: رفرنس‌دهی در مقاله، رفرنس‌نویسی